Nasıl Bir Elektrikli Kaykay İstiyorum?

Okuduğunuz yazının elektrikli kaykaylarla (electric skateboard) ilgili bir serinin ilki olması niyetindeyim. Amacım, elektrikli kaykay almak ya da yapmak isteyenlerin başvurabileceği bir kaynak oluşturmak. Yani öğrendiklerimi paylaşmak ve nihayetinde daha fazla öğrenmek. Çok sevdiğim, bu ulaşım yönteminin yayılmasına bir katkım olursa ne mutlu.

Başlayalım…

Teknik detaylardan önce “Nasıl bir elektrikli kaykay istiyorum?” sorusuna cevap vermelisiniz. Bu da aslında nerede, ne amaçla kullanacağınıza ve nasıl bir sürüş deneyimi istediğinize bağlı. Örneğin, sizi evle metro arasında taşıyacak bir ulaşım aracına ihtiyacınız varsa yanınızda taşımaya uygun küçük, hafif bir kaykay sizi mutlu edecektir. Yolunuz yokuşluysa fazladan güce ihtiyacınız olacak. Mesafeye bağlı olarak da menzilinizi düşünmelisiniz ki bu da batarya seçiminizi etkiler. Ya da orman patikalarında, çamurlu yollardan gitmek istiyor olabilirsiniz. Doğru üretilmiş bir elektrikli kaykay bunu rahatlıkla yapabilir ama küçük ve hafif olmasını beklemek yanlış olur.

Seçtiğiniz her bir parça diğerlerini etkiliyor. Bu da sizin sürüş deneyiminizi ve kaykayınızın yapabilirliğini belirliyor. “Nasıl” sorusunu baştan cevaplamak bu yüzden önemli.

Tabi bir diğer önemli başlık da bütçeniz. Burada göz önünde bulundurabileceğiniz genel kural: Enerji ve tekerlek/motor boyutları arttıkça fiyat da artacak. Maalesef, bu artış da lineer olmayacak. Örneğin daha güçlü bir motor daha güçlü elektronikler ve daha büyük bir batarya da demek.

Çoğu durumda ihtiyacınız olanı iyi belirlemek hem ağırlıktan hem de bütçeden kazanç sağlayacaktır. Bu yüzden bu yazıyı bu soruyu cevaplamaya ayırmak istiyorum. “Nasıl” sorusu mühim. Kafa yormakta fayda var ☺.

Soruya Soruyla Cevap Vermek

Nasıl sorusunu cevaplamak için sormamız gereken birkaç soru var.

Kaykayımı ne amaçla kullanacağım?

• Şehir içi ulaşım
• Konforlu bir gezinti
• Off-road

Kaykayımı nasıl bir yolda kullanacağım?

• Düzgün vs Engebeli
• Asfalt vs Toprak
• Yokuşlu vs Düz

Gitmek istediğim mesafe ne kadar?

Düz bir yolda 70-80 kg’lık birini 30 km/s’lik bir hızla 15 km götürmek; kaykayınızı yapsanız da alsanız da standart kabul edilebilecek, ulaşılabilir noktadır. Bunun üstüne çıkmak, diğer tüm koşullar sabitken, doğrudan bataryanızın boyutuyla ilgili bir konudur. Mevcut batarya-motor kombinasyonları düşünüldüğünde aşağıdaki aralıklardan birini hedeflemenizi öneririm. Motor ve tekerlekleriniz ne kadar büyük olursa bu listenin üstüne çıkmanız da o kadar zor olur. Bu konuyu daha sonra detaylı açıklayacağım.

• 33-40 km
• 26-33 km
• 19-26 km
• 14-19 km

Ne kadar hızlı gitmek istiyorum?

Düz bir yolda 70-80 kg’lık birini 30-40 km/s’lik bir hıza çıkartmak çok zorlanmadan ulaşılabilir bir hedef. Üzerine çıkmaksa ağırlık ve fiyatı düşündüğünüzden hızlı yükseltecek. Zaten 4 tekerlekli bir tahtanın üstünde 40 km/s’den hızlı gitmek istememeniz herkes adına daha iyi bir karar olur ☺. Yine de bunu bir düşünün, ihtiyacınız olan hız bundan oldukça azsa (kıyaslamak için: çoğu elektrikli scooter yaklaşık 20-25 km/s’lik bir hızla gidiyor) motor ve tekerlek seçimlerinize bunu yansıtmak fiyat ve ağırlıktan ciddi kazanımlar yapmanızı sağlayabilir. Bundan da ileride bahsedeceğim.

Bu kaykaya ne kadar harcamak istiyorum?

Türkiye’de elektrikli kaykay almak şimdilik (Ocak 2021) epey zor. Yurtdışından gelmesinde batarya ile ilgili problemler var (Bu konuya gelecek yazılarda detaylıca değineceğim). Türkiye’de satılan kaykaylar da fiyat performans çizgisinin oldukça altında kalıyor. Şimdilik, zor yollardan yurt dışından getirtmek ya da parçaları toparlayarak yapmak daha iyi sonuç veriyor.

“Budget board” (Meepo, Ownboard, Backfire, vs.) olarak geçen kaykaylar için almak, yapmaktan çok az daha pahalıya geliyor. Alabilirseniz, vergiler hariç yaklaşık 350-400$. Kıyaslamak adına: yaklaşık 18 km menzil, 35 km/s maksimum hız, hub motor ve poliüretan tekerlekler. İlk dört soruya uç noktalarda cevaplar vermediyseniz olmayı hedefleyebileceğiniz aralık burası. Benim kişisel memnuniyet çizgim de burada. Bunun altında performans hissedilir seviyede azalıyor. Özel bir nedeniniz yoksa üstüne çıkmaya gerek yok. Özel nedenlere örnekler: Çok hafif karbon fiber gövdeli bir kaykay, off-road, +20km menzil, değiştirilebilir tekerlekler.

Satın alma veya yapma ihtimallerinin ikisinde de yukarıdaki soruların cevapları buna uygunsa motor sayınızı düşürerek 350$’ın altına inebilirsiniz. Bir üst sınır yok ama birbiriyle uyumlu parçaları seçerseniz iki ana grup oluşacak: 500-800$ ve 800$-1200$. 1200$’ın üzerine çıkmak hedefindeyseniz yaratacağınız Frankenstein’ı lütfen bana da gösterin ☺.

Yapmak ve almak arasındaki fiyat farkı, seçtiğiniz parçalara, ne kadarını sizin yapacağınıza ve sahip olduğunuz ekipmanlara göre farklılık gösteriyor. O yüzden net bir oran vermek istemiyorum. Yukarıdaki gruplamaları ikisi için de baz kabul edebilirsiniz.

Ancak yapmanın vereceği tatmini, satın alarak elde edemeyeceğinizi garanti edebilirim. Tabi bu bir mesele olmayabilir. Sanırım motivasyonunuzu da yukarıdaki sorularla birlikte düşünmekte fayda var. “Bir elektrikli kaykay istiyorum. Alabilirim. Yine de yapmaya değer mi?”

Yukarıdaki ilk dört soru, parça ya da kaykay seçerken karşılaşacağınız karmaşıklığa kestirme çözümler sunmalı. Bu soruları da kendi içinde önem sırasına koymanızı öneririm. Ben kendi sıramda paylaştım, sizin öncelikleriniz farklı olabilir. Bu sıra seçimlerinizi yaparken bütçe dahilinde kalmanızı kolaylaştıracak.

Sıradaki adım, elektrikli kaykayın parçalarını tanımak. Yani: Bir Elektrikli Kaykayın Anatomisi. Daha sonra da daha teknik detaylara iner parça seçimlerinin sürüş deneyimimiz üstündeki etkisinden konuşuruz.

Sevgiler,

Ali